Julius Dalberg

Julius Dalberg
Data urodzenia: 21. maja 1882
Miejsce urodzenia: Essentho, Hesja, Niemcy

żona

Bella Dalberg, z domu Nuszbaum
Data urodzenia: 28. Stycznia 1883
Miejsce urodzenia: Bad Hersfeld, Hesja, Niemcy

Julius Dalberg i jego żona Bella mieszkali od 1911 roku w Kassel na Hohenzollernstraße.

Julius Dalberg studiował prawo i pracował jako adwokat. Był także starszym w gminie żydowskiej oraz pracował jako redaktor „Żydowskiego tygodnika Kassel, Hesji oraz Waldecku”. Zainteresowany historią opublikował kilka artykułów na temat dziejów ludności żydowskiej w Kassel. Był także obeznanym kolekcjonerem sztuki antycznej i książek z antykwariatów.

Zawodowo zetknął się wielokrotnie z mieszkającym w Kassel nazistowskim adwokatem Oswaldem Freislerem. 24. marca 1933 Dalberg został ciężko pobity w lokalu SA „Bürgersäle“ (niem. sale obywatelskie). Incydent ten został wspomniany w tak zwanej „brązowej książce”:

„Tego samego dnia mecenas Dalberg został brutalnie zmaltretowany i to w tym samym miejscu i w ten sam sposób co Plaut. Należy zaznaczyć, że Dalberg na krótko wcześniej pokłócił się w sądzie z wówczas adwokatem, a obecnie dyrektorem ministerialnym dr. Freislerem i że przy pobiciu sprawcy mu to wypomnieli. Nie było więc wątpliwości, że mecenas Dalberg był torturowany na rozkaz tego wówczas najwyższego przywódcy NSDAP w Kassel, a obecnie wysokiego pruskiego urzędnika. Dalbergowi obcięto również jego długą brodę. Obrażenia były tak poważne, że lekarze obawiali się przez kilka dni, że trzeba będzie amputować nogę, na szczęście udało się ją jednak uratować. Dalberg cierpi do dziś z powodu odczuwalnych skutków pobicia”

1. września 1933 Dalberg został aresztowany i wysłany do obozu koncentracyjnego Breitenau. Dwa tygodnie później został zwolniony i razem z żoną Bellą uciekł do Amsterdamu. Tam otworzył żydowski antykwariat naukowy „ Pampiere Wereld“. Po napaści wojsk niemieckich na Holandię w maju 1940 roku antykwariat został zamknięty.

W Amsterdamie małżeństwo mieszkało od 8. stycznia 1934 do 1. czerwca 1943 pod adresem Noorder Amstellaan 31 A III Amsterdam.

Julius i Bella Dalbergowie zostali wysłani 1 czerwca do policyjnego obozu przejściowego Westerbork. Stamtąd odjechali z 19. transportem, który opuścił Westerbork 20. czerwca 1943 i ruszył w kierunku niemieckiego obozu zagłady w Sobiborze na terenie Polski. W tym transporcie znajdowało się też 2007 innych Żydów, z których nikt nie przeżył wojny. Należy założyć, że Julius i Bella Dalbergowie zostali zamordowani w obozie zagłady w Sobiborze bezpośrednio po przybyciu 23. lipca 1943 roku.

1 – Braunbuch, 230.— por. też: Prinz, Judenverfolgung in Kassel „prześladowania Żydów w Kassel“, 170 f.